Wydarzenia filmowe

Z okazji przypadającej w 2025 roku 100. rocznicy urodzin Wojciecha Jerzego Hasa Stowarzyszenie Kin Studyjnych i Kino Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia zapraszają na wyjątkowy przegląd filmów reżysera zatytułowany HAS. KRONIKI WYOBRAŹNI. Przegląd odbędzie się w ponad 60 kinach studyjnych w całej Polsce. Na ekrany powrócą wszystkie filmy w wersjach odrestaurowanych cyfrowo.

Przegląd stwarza widzom niepowtarzalną okazję do przypomnienia sobie, a niekiedy do odkrycia na wielkim ekranie twórczości tego jednego z najwybitniejszych polskich reżyserów. Wypełnione alegoriami, surrealistycznymi obrazami i psychologicznymi portretami dzieła, zmuszają do refleksji nad kondycją człowieka i jego miejscem w świecie. Nieustająco zachwycają, inspirują i fascynują. A idealnym miejscem dla tych „kronik wyobraźni” jest kino studyjne.
Pokazy odbywają się w ramach Dyskusyjnego Klubu Filmowego. Karnet na 3 dowolne filmy w ramach DKF – 39 zł, ważny do 30 VI 2025.

Organizator: Stowarzyszenie Kin Studyjnych
Partner główny: Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych
Partnerzy: Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny, 35mm, Mojeekino
Finansowanie projektu: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Patronat medialny: RMF Classic, Miesięcznik KINO, Pełna Sala
Projekt graficzny plakatu: Ewelina Gąska
Zwiastun: Ivan Krupenikov
Program:

20 X pon. – NIECIEKAWA HISTORIA (1982) 106’
Bohater w dojrzałym wieku (Gustaw Holoubek) zakochuje się w młodej, pięknej kobiecie (Hanna Mikuć), której nie jest obojętny, ale waha się czy skorzystać z oferty losu. Jest żonaty, ma córkę na wydaniu, powinien zainteresować się bliżej jej kandydatem na męża (Janusz Gajos). Ulec zauroczeniu czy pozostać wiernym mężem – oto jest pytanie. Postawił je Antoni Czechow pisząc opowiadanie, które zekranizował Wojciech Has.

27 X pon. - PISMAK (1984) 114’
Rafał, wydawca i redaktor satyrycznego pisemka „Diabeł”, zostaje aresztowany i osadzony w więzieniu w jednej celi ze słynnym kasiarzem Szpicbródką i oskarżonym o morderstwo zakonnikiem Sykstusem. Trwa I wojna światowa, ale świat więzienia stanowi zamkniętą enklawę, w której oderwany od codzienności pisarz prowadzi sam ze sobą dysputy o literaturze i sztuce. Dojrzewa w nim zamysł powieści, inspirowanej obserwacjami więziennego życia. Sam nie zna powodów własnego aresztowania, a informacje uzyskane podczas pierwszego przesłuchania nie są jasne: autorstwo plugawych artykułów, obraza moralności. Dopiero w kolejnej rozmowie ze śledczym dowiaduje się o znalezionym w jego mieszkaniu pistolecie, z którego zastrzelono w zamachu terrorystycznym dwie osoby. Mimo kontekstu historycznego reżyser skupia się na wątkach tajemnicy ludzkiego losu i problemie przemijania, tworząc wnikliwy portret psychologiczny bohatera – człowieka samotnego, zagubionego, niepogodzonego z czasem, w którym żyje.

10 XI pon. - OSOBISTY PAMIĘTNIK GRZESZNIKA PRZEZ NIEGO SAMEGO SPISANY (1985) 114’
Nocą, na opuszczonym cmentarzu, żołnierze odkopują grób. Wydobyte zwłoki ożywają. W zaciśniętej dłoni mężczyzna trzyma zwinięty rulon pergaminu - pamiętnik, dla którego dopuszczono się potajemnej ekshumacji. Ożywiony trup Roberta rozpoczyna opowieść o swoim życiu: zrodzony z grzechu, z miłości pozamałżeńskiej, nienawidził swego starszego brata, spłodzonego w legalnym małżeństwie. Dwóch młodzieńców wychowuje się po sąsiedzku, ale w dwóch odmiennych środowiskach. Starszy brat ceni sobie radości życia doczesnego, Robert zagłębia się w analizie grzechu, walcząc z ukrytymi pragnieniami, które wykorzystuje w swych manipulacjach Szatan, przyjmujący postać Nieznajomego...
Reżyser kolejny raz sięgnął tutaj po literaturę, która wydawała się nieprzekładalna na język filmu. Dzieło inspirowane jest utworem szkockiego poety Jamesa Hogga, stanowiącym rodzaj romantycznego poematu, będącego po części opowieścią grozy, który analizuje zależność woli i czynów człowieka od mrocznej strony jego duszy. Has zbudował swoją opowieść korzystając z motywu sobowtóra, co dało mu możliwość wprowadzenia interesujących rozwiązań. Obok wątku psychologicznego istotną rolę w filmie odgrywa wizja plastyczna reżysera i sposób organizowania przestrzeni. Film Hasa trudno odczytać jednoznacznie. Stanowi on raczej symboliczną przypowieść o ludzkim losie, który musi się wypełnić zgodnie z przeznaczeniem.

1 XII pon. – NIEZWYKŁA PODRÓŹ BALTAZARA KOBERA (1988) 115’, zakończenie przeglądu.
16-letni Baltazar z Budziszyna staje się „wybrańcem” dzięki wierze w czystość moralną, którą pragnie zachować. Odbywa podróż do Drezna, gdzie uczy się w seminarium teologicznym, później do Wenecji, spotyka intrygującego podróżnika Pappagello i za jego pośrednictwem poznaje piękną lutnistkę, Rosę. Przyciągany na przemian przez Archanioła i Szatana, uczy się miłości, obrony prawdy i darowania krzywdy. A cel podróży cały czas jest złudny.
Myślą przewodnią filmu są słowa św. Anzelma z Cantenbury: „Lepiej posuwać się do przodu, nawet czasem błądząc, niż pozostawać w bezruchu”. „Historia Baltazara - powiedział reżyser - to tajemnica labiryntu. Labiryntu kabalistycznego. Bohater wędruje przez Niebo i Piekło, aby w końcu spotkać się ze Śmiercią i Miłością. Mój film jest bajką o wróżkach, jest jak sen przepełniony akcją: spiski, ucieczki i walki. Zostawiam każdemu widzowi określenie, co jest w tym marzeniem, a co rzeczywistością”.